Kính gửi: Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau

Bộ Y tế nhận được Công văn số 4814/VPCP-QHĐP ngày 31/5/2025 của Văn phòng Chính phủ về việc đề nghị phối hợp trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới trước kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, trong đó cử tri tỉnh Cà Mau có kiến nghị:

“a) Thời gian qua, việc thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế gặp một số khó khăn như:

Hạn chế về nguồn lực tài chính: Theo quy định tại Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ về cơ chế tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, các cơ sở y tế công lập phải tự chủ tài chính ngày càng cao. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều đơn vị y tế, đặc biệt là y tế cơ sở, chưa có nguồn thu ổn định để đầu tư vào hệ thống công nghệ thông tin; các bệnh viện tuyến tỉnh và huyện mặc dù có thu dịch vụ nhưng phần lớn tập trung cho hoạt động khám, chữa bệnh, chưa có nguồn kinh phí riêng cho chuyển đổi số… dẫn đến tình trạng triển khai hệ thống công nghệ thông tin không đồng bộ. Đồng thời, Bộ Y tế chưa hướng dẫn kinh phí triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chưa cơ cấu giá ứng dụng công nghệ thông tin vào giá dịch vụ khám chữa bệnh dẫn đến khó khăn trong đăng ký chữ ký số, thuê dung lượng kho lưu trữ dữ liệu.

Dữ liệu y tế chưa đồng bộ, khó liên thông, bảo mật y tế chưa đảm bảo (nhiều phần mềm quản lý bệnh viện, hồ sơ sức khỏe điện tử, bảo hiểm y tế được triển khai từ nhiều nhà cung cấp khác nhau). Tuy nhiên, Thông tư số 54/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế về tiêu chuẩn dữ liệu đầu ra của các phần mềm quản lý thông tin bệnh viện chưa được thực hiện đồng bộ tại các địa phương, dẫn đến khó khăn trong việc liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế.

Việc mua sắm, thuê mướn các dịch vụ công nghệ thông tin trong lĩnh vực y tế phải tuân thủ quy trình đấu thầu công khai theo quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15. Tuy nhiên, việc lựa chọn nhà thầu cung cấp phần mềm, thiết bị y tế số thường gặp vướng mắc (hạn chế về số lượng nhà cung cấp đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu bảo mật); quy trình đấu thầu kéo dài, gây ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các hệ thống công nghệ thông tin y tế; việc bảo trì, nâng cấp phần mềm sau khi hết hợp đồng còn nhiều bất cập do ràng buộc về quyền sở hữu dữ liệu và nền tảng hệ thống.

Nhằm góp phần tháo gỡ những khó khăn nêu trên, cử tri kiến nghị một số nội dung sau:

- Ưu tiên bố trí nguồn vốn từ ngân sách Trung ương để đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin ngành y tế theo cơ chế đặt hàng quy định tại Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, tránh tình trạng mỗi địa phương, mỗi bệnh viện tự đầu tư riêng lẻ, gây lãng phí và khó khăn trong liên thông dữ liệu.

- Sớm hoàn thiện căn cứ pháp lý về bảo vệ dữ liệu y tế, nhất là việc quản lý, khai thác và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở y tế, bảo hiểm y tế và người dân, phù hợp với Luật An toàn thông tin mạng và Luật An ninh mạng.

- Xây dựng chính sách ưu đãi cho nhân lực công nghệ thông tin trong ngành y tế, khuyến khích phát triển đội ngũ chuyên gia về chuyển đổi số y tế, đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, hiệu quả.

- Xây dựng cơ chế tài chính ưu tiên cho y tế số, trong đó có chính sách đầu tư theo mô hình đối tác công - tư (PPP) để huy động nguồn lực xã hội hóa trong phát triển hệ thống công nghệ thông tin y tế.

- Bên cạnh nguồn ngân sách nhà nước, chỉ đạo Bảo hiểm xã hội Việt Nam nghiên cứu, bố trí kinh phí từ nguồn chi cho chăm sóc sức khỏe ban đầu để hỗ trợ triển khai chuyển đổi số trong y tế, nhất là y tế tuyến cơ sở (theo quy định tại Luật Bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 (sửa đổi, bổ sung năm 2014), nguồn kinh phí bảo hiểm y tế có thể được sử dụng cho công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu).

- Ban hành quy định cụ thể về chia sẻ, liên thông dữ liệu y tế, đảm bảo các hệ thống phần mềm do các đơn vị khác nhau cung cấp có thể kết nối, đồng bộ dữ liệu trên toàn quốc.

- Chỉ đạo các bộ, ngành liên quan ưu tiên phát triển hạ tầng số tại các địa phương còn khó khăn, đảm bảo đường truyền, trung tâm dữ liệu và các thiết bị phục vụ cho việc triển khai y tế số.

b) Số lượng thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị đã tạm ứng, vay, mượn theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền để phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 trước ngày 31/12/2022 với tổng số tiền: 114.653.593.150 đồng (Ủy ban nhân dân tỉnh đã báo cáo Bộ Y tế tại Báo cáo số 205/BC - UBND ngày 15/6/2023). Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được hướng dẫn thực hiện thanh toán các khoản này (Bộ Y tế đã dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về giải quyết vướng mắc, khó khăn trong quản lý, sử dụng và thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 và gửi lấy ý kiến đóng góp của địa phương; nhưng đến nay, Chính phủ chưa ban hành Nghị quyết).

Do đó, kiến nghị Chính phủ sớm xem xét ban hành Nghị quyết về giải quyết vướng mắc, khó khăn trong quản lý, sử dụng và thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 để sớm thanh toán cho đơn vị cung cấp.

Sau khi nghiên cứu nội dung kiến nghị, rà soát các văn bản liên quan và căn cứ nội dung phối hợp trả lời của Bộ Tài chính tại Công văn số 9763/BTC-KTN ngày 01/7/2025, Bộ Y tế trả lời như sau:

1. Về việc ưu tiên bố trí nguồn vốn từ ngân sách Trung ương để đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin ngành y tế.

Bộ Y tế ghi nhận và tiếp thu kiến nghị của cử tri, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiến hành nghiên cứu các phương án nhằm đảm bảo triển khai đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin y tế, tránh đầu tư riêng lẻ, giảm lãng phí và nâng cao hiệu quả liên thông dữ liệu y tế trên toàn quốc dựa trên mức vốn đầu tư công dự kiến từ ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 cho các Bộ, ngành và địa phương đã được Bộ Tài chính thông báo theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 4899/VPCP-KTTH ngày 04/6/2025.

2. Về việc hoàn thiện căn cứ pháp lý về bảo vệ dữ liệu y tế .

Ngày 13/5/2025, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 102/2025/NĐ-CP quy định quản lý dữ liệu y tế; trong đó, các nội dung về Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Dữ liệu đã được Bộ Y tế rà soát, cập nhật bổ sung để phục vụ quản lý điều hành về y tế, kết nối chia sẻ các cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ sở dữ liệu chuyên ngành y tế phục vụ doanh nghiệp, người dân.

3. Về việc xây dựng chính sách ưu đãi cho nhân lực công nghệ thông tin trong ngành y tế.

Hiện nay, Bộ Nội vụ đang xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ về mức hỗ trợ đối với người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng; theo đó, dự kiến người làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng có thể được hỗ trợ tối thiểu 5.000.000/tháng. Nghị định này trong thời gian tới được ban hành sẽ một phần nào đó khuyến khích, thu hút và phát triển đội ngũ chuyên gia về chuyển đổi số y tế, bảo đảm các hệ thống thông tin.

4. Về việc xây dựng cơ chế tài chính ưu tiên cho y tế số, trong đó có chính sách đầu tư theo mô hình đối tác công tư (PPP).

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bộ Y tế đang phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để xây dựng các chính sách hỗ trợ.

Ngày 29/11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu. Trên cơ sở đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2025/NĐ-CP ngày 28/3/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 35/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Nghị định số 71/2025/NĐ-CP đã bãi bỏ quy định giới hạn về lĩnh vực, quy mô đầu tư đối với các dự án PPP thuộc lĩnh vực y tế mà trước đó được quy định tại Điều 2 Nghị định số 35/2021/NĐ-CP. Điều này giúp mở rộng và tăng cường thu hút các nguồn lực từ khu vực ngoài nhà nước đầu tư vào tất cả các lĩnh vực của ngành y tế trong đó có các dự án công nghệ thông tin y tế.

Tại khoản 32 Điều 1 Nghị định số 71/2025/NĐ-CP, Chính phủ quy định: “Trong trường hợp cần thiết, các bộ, cơ quan ngang bộ căn cứ điều kiện đặc thù (nếu có) của ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý hướng dẫn nội dung về chỉ tiêu hiệu quả kinh tế xã hội, khung lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư, chỉ số đánh giá chất lượng, thời hạn khấu hao công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi; nội dung hợp đồng dự án và các nội dung cần thiết khác. Trường hợp chưa có hướng dẫn theo quy định tại khoản này, cơ quan có thẩm quyền tổ chức chuẩn bị dự án, lựa chọn nhà đầu tư, ký kết và thực hiện hợp đồng dự án PPP theo quy định của Luật PPP, Nghị định này và pháp luật có liên quan.”.

Như vậy, Nghị định số 35/2021/NĐ-CP và Nghị định số 71/2025/NĐ-CP đã có những quy định cụ thể, khả thi về quy trình, thủ tục thực hiện dự án đầu tư PPP nói chung và lĩnh vực y tế nói riêng mà không phải đợi các Bộ chuyên ngành ban hành Thông tư hướng dẫn về quy trình, thủ tục thực hiện dự án PPP theo lĩnh vực chuyên ngành như trước đây giúp cắt giảm thủ tục, thời gian và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án PPP.

Ngoài ra, Chính phủ đã ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 96/2023/NĐ-CP ngày 30/12/2023 quy định chi tiết một số điều của Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15; trong đó quy định nội dung về các hình thức thu hút nguồn lực xã hội trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, cụ thể về vay vốn để đầu tư công trình hạ tầng, thiết bị y tế, xã hội hóa trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, mua trả chậm, trả dần, mượn thiết bị y tế, tài trợ, viện trợ từ các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước.

Thực hiện Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020), Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Nghị định số 35/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ, Bộ Y tế đã dự thảo Thông tư hướng dẫn một số nội dung về thực hiện dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) lĩnh vực y tế. Bộ Y tế đã có văn bản số 2162/BYT- KH-TC ngày 14/4/2025 gửi Bộ Tài chính đề nghị góp ý dự thảo Thông tư và đã nhận được ý kiến góp ý của Bộ Tài chính tại văn bản số 6759/BTC-ĐT ngày 19/5/2025. Trên cơ sở ý kiến góp ý của Bộ Tài chính, Bộ Y tế đang rà soát và hoàn thiện dự thảo Thông tư, dự kiến ban hành trong năm 2025.

Bộ Y tế nhận thấy, với các quy định như nêu trên thì trong thời gian tới việc thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân để triển khai các dự án thuộc lĩnh vực y tế trong đó có các các dự án công nghệ thông tin y tế sẽ được tăng cường và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.

5. Về việc đề nghị Bảo hiểm xã hội Việt Nam nghiên cứu bố trí kinh phí từ nguồn chi cho chăm sóc sức khỏe ban đầu để hỗ trợ triển khai chuyển đổi số trong y tế nhất là y tế tuyến cơ sở.

Tại khoản 5, Điều 35 Luật Bảo hiểm y tế và Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế, 90% Quỹ Bảo hiểm y tế được phân bổ cho khám chữa bệnh, bao gồm kinh phí trích để lại cho chăm sóc sức khỏe ban đầu để mua thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế thông thường và văn phòng phẩm phục vụ sơ cấp cứu, xử trí ban đầu tại các cơ sở giáo dục, cơ quan, tổ chức. Theo đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, chi số tiền trích để chăm sóc sức khỏe ban đầu theo đúng các quy định của pháp luật. Do vậy việc bố trí kinh phí từ nguồn chi cho chăm sóc sức khỏe ban đầu để hỗ trợ triển khai chuyển đổi số trong y tế nhất là y tế tuyến cơ sở cần được nghiên cứu xem xét và đánh giá kỹ lưỡng để không ảnh hưởng đến nguồn chi phí chi cho hoạt động khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định hiện hành. Việc đầu tư kinh phí cho hoạt động chuyển đổi số được Chính phủ, Bộ, ngành quan tâm và chỉ đạo thực hiện từ các nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 và theo phương thức PPP.

6. Về việc quy định cụ thể về chia sẻ, liên thông dữ liệu y tế.

Ngày 05/2/2025, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 08/2025/TT-BCA ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cấu trúc thông điệp dữ liệu trao đổi với Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia, trong đó có nội dung về cấu trúc thông điệp dữ liệu y tế trao đổi. Trước đó, Bộ Y tế cũng đã ban hành văn bản quy định quy chuẩn kết nối cho các phần mềm cụ thể và các chuẩn kết nối khác nhau[1] . Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục rà soát, xây dựng, ban hành các chuẩn kết nối, làm cơ sở để các đơn vị triển khai thực hiện chia sẻ, liên thông dữ liệu về y tế.

7. Về việc ưu tiên phát triển hạ tầng số.

Hiện nay, Trung ương đã có Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 193/2025/QH15 ngày 19/02/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị định số 88/2025/NĐ-CP ngày 13/4/2025 của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Nghị quyết số 193/2025/QH15 ngày 19/02/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 14/3/2025 của Chính phủ về đẩy mạnh triển khai Đề án 06/CP để đẩy mạnh phát triển hạ tầng số quốc gia.

Ngày 09/10/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1132/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược hạ tầng số đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030, trong đó việc phát triển hạ tầng viễn thông, internet; hạ tầng dữ liệu (trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây); hạ tầng vật lý - số; hạ tầng tiện ích số và công nghệ số như dịch vụ để đảm bảo đường truyền, trung tâm dữ liệu và các thiết bị phục vụ cho việc triển khai chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số y tế nói riêng.

Ngày 13/5/2025, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 102/2025/NĐ-CP quy định về quản lý dữ liệu y tế nhằm phát triển về hạ tầng dữ liệu y tế. Ngoài ra, Bộ Y tế hiện đang dự thảo Đề án tổng thể phát triển hạ tầng và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số y tế đến năm 2030 để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định, nhằm phát triển, thúc đẩy, hỗ trợ về hạ tầng số cho các đơn vị của ngành y tế và các địa phương.

8. Về việc giải quyết vướng mắc, khó khăn trong quản lý, sử dụng và thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc quản lý, sử dụng và thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về nội dung này.

Cụ thể, Bộ Y tế đã có các Tờ trình số 233/TTr-BYT ngày 21/02/2025 và số 551/TTr-BYT ngày 28/4/2025 báo cáo Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ, đồng thời kèm theo dự thảo Tờ trình Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nội dung liên quan đến việc giải quyết các tồn đọng trong thanh quyết toán nguồn lực phòng, chống dịch.

Trên cơ sở ý kiến góp ý của các thành viên Chính phủ được tổng hợp tại Công văn số 4315/VPCP-KGVX ngày 16/5/2025 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp liên ngành ngày 27/5/2025 và kết luận giao Bộ Y tế chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ (thay vì Nghị quyết như ban đầu) để giải quyết toàn diện và có hiệu lực pháp lý cao hơn cho các nội dung tồn đọng.

Ngày 03/7/2025, Bộ Y tế đã có Tờ trình số 897/TTr-BYT gửi Chính phủ về việc Dự thảo Báo cáo tình hình triển khai thi hành Nghị quyết số 99/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội Giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng của Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Hiện nay, Bộ Y tế đang hoàn thiện hồ sơ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hồ sơ báo cáo trình Chính phủ ban hành Nghị định giải quyết vấn đề nêu trên.

Bộ Y tế trân trọng kính gửi đồng chí Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau để biết, thông tin tới cử tri.

Xin trân trọng cảm ơn./.